| Okładka | Opis |
 |
|
Zaczynanie swojej przygody z książkami Jacka Dukaja od tej pozycji to spore wyzwanie; ta uhonorowana nagrodą im. Andrzeja Zajdla powieść jest czystą fantastyką naukową, więc można się po niej spodziewać skomplikowanej terminologii typowej dla zaawansowanej technologicznie przyszłości. Dawka pojęć, którą serwuje autor już na samym początku może wydawać się przytłaczająca, jednak warto kontynuować lekturę, ponieważ z każdą przeczytaną stroną sprawia to mniejszy kłopot, a rozrywka oferowana przez "Perfekcyjną Niedoskonałość" jest naprawdę doskonała.
Na samym początku trafiamy na wesele odbywające się na zamku McPhersonów. Podczas jego trwania dwukrotnie zostaje zamordowany senior rodu, Judas McPherson. Za pierwszym razem kończy jako strzępy mięsa na parkiecie, w drugim pewna kobieta wbija mu palec w oczodół. Obie próby zamachu kończą się niepowodzeniem, bo jego umysł jest nieustannie archiwizowany i można go przenosić do kolejnego, już wcześniej przygotowanego, ciała. Nie tylko on stanowił ofiarę ataku – innym celem był Adam Zamoyski, wskrzeszony astronauta z XXII wieku, który, będąc pod opieką programu modyfikującego mu bodźce (o fizycznej formie jego żony), nie zdaje sobie sprawy, iż żyje w wieku XXIX. Jego osoba jest przedmiotem zainteresowania Maximiliana de la Roche'u (pheobe'u, czyli Post Human Being) oraz Angeliki McPherson (stahsa, czyli Standard Human Being), próbujących, choć niezbyt skutecznie, wydobyć z Adama jakieś informacje na temat jego ostatniej misji. Cała scena, od rozmów de la Roche'u z Tutenchamonu (oscą, czyli Out of Space Computer) po podwójne morderstwo Judasa oraz nieudany zamach na Zamoyskiego, kończy się uzmysłowieniem wskrzeszeńca, że wcale nie znajduje się w swoich czasach. Tu rozpoczyna się właściwa opowieść.
Na skutek decyzji Judasa McPhersona, Adam i Angelika trafiają do zakonu jezuitów na środek afrykańskiej sawanny, – ich celem jest zniknięcie z radarów wszelkich nadinteligencji zainteresowanych Zamoyskim. Pomimo starań, zostają porwani i zamknięci w Saku, będącym wewnętrznym ugięciem czasoprzestrzeni, tworzącym nowy układ odniesienia dla przebywających w środku. Następuje jednak coś, co sprawia, że zmyślny sposób kidnapera na wywiezienie porwanych z Układu Słonecznego – Sak się pruje, Adam traci kontakt ze swoją XXIX wieczną opiekunką, a sam musi wędrować po zapętlonym fragmencie afrykańskiej sawanny, próbując poradzić sobie z poszatkowaną czasoprzestrzennie rzeczywistością. Zdany tylko na siebie, zaczyna odczuwać na własnej skórze cuda technologii przyszłości, w końcu jednak odnajduje Angelikę i razem z nią próbuje uwolnić się z Saka.
Kończąc to zarysowanie fabuły, trzeba przejść do opisu miejsc, w których dzieje się zasadnicza część akcji. Jest wśród nich Ziemia, wnętrza statków kosmicznych, planeta zwana Narwą, ale większość zdarzeń odbywa się na Plateau. W dużym przybliżeniu ten metafizyczny konstrukt to nadrzeczywistość będąca areną zmagań inteligencji z różnych zakątków wszechświata; może przybierać wszelkie formy, zależne od upodobań właściciela danego Plateau. Zasadniczą cechą tej płaszczyzny jest możliwość natychmiastowego podróżowania do dowolnego, znajdującego się na niej, punktu, o ile nie jest objęty protokołami broniącymi doń dostępu (choć oczywiście to niejedyny sposób jej wykorzystania). Stanowi dom większości bezcielesnych nadinteligencji XXIX wieku, które dawno temu porzuciły swoje biologiczne formy, przesiadając się na manifestacje stworzone z infu (rodzaju materiału o uniwersalnych właściwościach). Może to z początku brzmieć skomplikowanie, jednak idealnie pasuje do świata, gdzie zmiany praw fizyki są na porządku dziennym. To przywodzi nas do kolejnego elementu opowieści Jacka Dukaja – do technologicznej terminologii, gęsto pojawiającej się na kartach książki.
Czytając "Perfekcyjną Niedoskonałość", można zachodzić w głowę czym są inkluzje logiczne, jakimi zasadami rządzą się Prawa Progresu, kim są słowińczycy i jak zebrać wszystkie definicje serwowane przy początkach każdego rozdziału w spójną całość. Jest to problematyczne z dwóch względów – razem z Adamem Zamoyskim zaczynamy podróż jako kompletny laik i właściwie nie ma dobrego sposobu, by znaleźć przykłady skonstruowanych przez autora pojęć. Angelika definiuje dla Zamoyskiego pewne rzeczy, robiąc to w istocie dla czytelnika, ponieważ on również nie wie absolutnie nic o rzeczywistości, w której przyszło mu się poruszać. Z początku może to nieco drażnić, ale gdzieś w połowie lektury odkrywa się, że Dukaj wspaniale wykorzystał główną postać do unaocznienia czytającemu swojego uniwersum. Każdy nowy termin przyswojony przez Adama, to nowa definicja dla czytelnika; obserwujemy jak świeże informacje umożliwiają głównemu bohaterowi osiągnięcie kolejnych stopni na Krzywej Progresu, jednocześnie mając wrażenie, że stąpamy wzwyż wykresu razem z nim, a to naprawdę świetne uczucie.
O ile zazwyczaj Dukaj dosyć szczegółowo opisuje charakter swych postaci, to w "Perfekcyjnej Niedoskonałości" nacisk położony jest na wizję świata w XXIX wieku, co nie oznacza, że bohaterowie nie są dobrze skonstruowani. Adam Zamoyski cierpi na amnezję wsteczną, więc niewiele się możemy dowiedzieć o jego przeszłości, natomiast Angelika McPherson ma zaledwie dziewiętnaście lat i ledwo co zakończyła naukę w wspomnianym zakonie jezuitów, będącym ośrodkiem wychowawczym dla dzieci McPhersonów. Wyruszając razem, zżywają się i nawzajem odkrywają nowe cechy swych charakterów – zmiany oraz ich konsekwencje są tu przewodnimi tematami ich refleksji. Pojawia się istotny dla całej powieści motyw - czy wraz ze stąpaniem wzwyż Krzywej Progresu i zbliżaniem się do Formy Doskonałej, zatraca się swoją tożsamość. Ta kwestia jest później poszerzona o kontekst wojen kulturowych, przystosowania się cywilizacji do nowych warunków, a w końcu nawet o wszystkich mieszkańców Wszechświata. Zarówno Adam, jak i Angelika to bohaterowie dynamiczni, można to z łatwością ocenić porównując ich na początku i na końcu opowieści.
Wchodząc na grunt stylu Jacka Dukaja w "Perfekcyjnej Niedoskonałości", z początku można by mu zarzucić zbytnie epatowanie wymyślną terminologią, ale po krótkim zastanowieniu trzeba stwierdzić, że tematyka książki po prostu wymaga mnóstwa nowych definicji, ponieważ bez nich świat nie miałby żadnego sensu. Dziesiątki przedstawionych koncepcji tylko pomagają w kreacji uniwersum, uwiarygadniając wizję świata w XXIX wieku. Nie uświadczy się w tej lekturze zbyt wielu rozbudowanych opisów rzeczywistości, z reguły są krótkie i treściwe, ani na moment nie spowalniając akcji. Język używany przez bohaterów chyba najlepiej porównać do stylu znanego z powieści sensacyjnych – zdania nie są długie, przekazują dużo treści, nie pozwalając czytelnikowi odczuć znudzenia, dlatego też, gdy przyzwyczai się już on do wszystkich nowych nazw, może zwyczajnie pochłonąć te niecałe 400 stron w jeden wieczór.
Konkludując, "Perfekcyjna Niedoskonałość" to świetny kawałek fantastyki naukowej, pełny akcji i bardzo ciekawych koncepcji dotyczących przyszłości. Dukaj sobie właściwą metodą tworzy oryginalną wizję XXIX wiecznego wszechświata, który opisuje w spójny i interesujący sposób, ubierając podróż przezeń w lekką, przygodową formę. Początkowo, ilość terminologii może razić, jednak książka z każdą przeczytaną stroną wynagradza to czytelnikowi. Gorąco polecam.